آشنايي با مدارهاي فرمان

^{بهره برداري مطمئن و بي وقفه از تاسيسات الكتريكي و مراكز توليد نيرو و تامين انرژي الكتريكي مورد نياز تجهيزات برقي كارخانه جات صنعتي و مراكز اقتصادي تا حدود زيادي به خصوصيات و ويژگي ها و طرز عمل كليدها و وسايل كنترل مدارها بستگي دارد.}

^{در مدارهاي الكتريكي وسايل مختلفي به كار ميرود كه از مهمترين انها كنتاكتور يا كليد مغناطيسي است .استفاده از اين كنتاكتور در مدارهاي كنترل تنوع طراحي هاي مختلف را به وجود مي آورد.}

^{براي طراحي مدارهاي كنترل و كار با آنها بايد وسايل تشكيل دهنده آن را به طور كامل شناخت و به اصول ساختمان و مورد استفاده اين وسايل آشنا شد.}

^{وسايلي كه در مدارهاي فرمان به كار ميروند به اين قرار است:}

1_كنتاكتور  (كليد مغناطيسي)  2_شستي استاپ استارت  3_رله الكتريكي  4_رله مغناطيسي  5_لامپ هاي سيگنال  6-فيوزها  7_ليميت سويچ  8_كليدهاي تابع فشار  9_كليدهاي شناور  10_چشم هاي الكتريكي(سنسورها)   11_تايمر و انواع آن  12_ترموستات  13_كليدهاي تابع دور

ادامه نوشته

انواع دیود و کاربرد آنها

انواع دیود و کاربرد آنها :

دیود ساطع کننده نور (LED) :

^{این یکی از محبوب ترین دیودهاست و وقتی که جریان از آن عبور می کند از خود نور ساطع می کند. در بسیاری از دیودها ، نور (مادون قرمز) را نمی توان دید زیرا فرکانس نور آنها در محدوده فرکانس دید انسان نیست. وقتی دیود روشن می شود الکترونها با حفره ها ترکیب می شوند و انرژی خود را به صورت نور از دست می دهند (الکترو لومینسانس). نوع رنگ نور بستگی به اختلاف سطح انرژی نیمه هادی دارد.}

دیود بهمنی :

^{این نوع دیود در بایاس معکوس استفاده می شود و از اثر بهمن برای در آن استفاده می شود. شکست بهمنی در قسمت مشترک بین اتصال PN رخ می دهد ، زمانی که افت ولتاژ ثابت و از جریان مستقل است.}

^{به طور کلی از این دیود برای تشخیص نوری استفاده می شود ، در جاهایی که حساسیت های بالایی را توسط شکست بهمنی می توان به دست آورد. به عنوان مثال در آشکار سازهای تعیین تعداد فوتون از این دیوده استفاده می شود.}

دیود لیزری :

^{این نوع دیود با دیود LED متفاوت است و از آن برای تولید نور متمرکز استفاده می شود. از این دیود در دی وی دی و سی دی درایوها ، اشاره گر های لیزری و غیره استفاده می شود. دیودهای لیزری از LED ها گرانتر هستند. با این حال از دیگر منابع تولید کننده لیزر ارزانتر هستند. علاوه بر این عمر این دیودها محدود است.}

دیود شاتکی :

^{ویژگی این دیودها افت ولتاژ مستقیم کمتر نسبت به دیگر دیودهای معمولی پیوند PN است. افت ولتاژ دیود شاتکی بین 0.15 و 0.4 در جریان پایین است در حالی که مقدار افت ولتاژ در یک دیود سیلیکون 0.6 است. به منظور رسیدن به این عملکرد این دیودها به شکل متفاوتی نسبت به دیودهای معمولی ساخته می شوند و در آنها از اتصال نیمه هادی با فلز (نیمه ‌هادی سیلیسیم نوع n با یک اتصال فلزی مانند طلا – نقره یا پلاتین) استفاده می شود. به دلیل افت ولتاژ پایین در این نوع دیود می‌توان مدارهایی با سرعت کلید زنی بالا و کارایی بهتری طراحی کرد. یکی از مهمترین کاربردهای دیود شاتکی استفاده از آنها به عنوان یکسو کننده در منابع تغذیه سوئیچینگ می باشد ، همچنین در کاربردهای RF نیز از این دود استفاده می شود.}

دیود زنر :

^{از دیود زنر برای ایجاد یک ولتاژ مرجع استفاده می شود ، بنابر این بسیار مفید است و از آن در بسیاری از کاربردها استفاده می شود. از این دیود در جهت بایاس معکوس استفاده می شود ، و وقتی که ولتاژ تغذیه به یک حد خاص افزایش پیدا کند در دیود شکست رخ می دهد. در صورتی که جریان از طریق یک مقاومت محدود شود یک ولتاژ ثابت تولید می شود. در منابع تغذیه از این دیود برای ارائه یک ولتاژ ثابت استفاده می شود.}

دیود حساس به نور یا فوتودیود :

^{از فوتو دیودها برای تشخیص نور استفاده می شود. به طور کلی این دیود در بایاس معکوس به کار گرفته می شود در جاهایی که با مقادیر خیلی کمی جریان که در نتیجه تابش نور ایجاد می شود می توان نور را به آسانی تشخیص داد. از فوتو دیودها برای تولید برق نیز استفاده می شود به که کاربرد آن در سلول های خورشیدی است.}

دیود واریکاپ (Varicap) یا واراکتور (Varactor):

^{دیودهای واراکتور در بایاس معکوس کار می‌کنند، بنابراین جریانی از دیود نخواهد گذشت. دیود خازنی در واقع دیودی است که به جای خازن بکار می رود و مقدار ظرفیت آن با ولتاژ دو سر آن رابطه عکس دارد ولی زمانی که پهنای ناحیه تخلیه بر اثر ولتاژ بیاس دیود، تغییر کند، میزان ظرفیت خازنی دیود نیز تغییر می‌کند. عموماً پهنای ناحیه تخلیه به مجذور ولتاژ اعمالی بستگی دارد و ظرفیت خازنی دیود نسبت معکوسی با پهنای ناحیه تخلیه دارد. بنابراین ظرفیت خازنی دیود با مجذور ولتاژ ورودی نسبت معکوس دارد .این اثر تمامی دیودها (اعم از یکسوساز معمولی و...)در بعضی زوایا، صدق می‌کند اما دیودهای وارکتور به شیوه‌ای مخصوص ساخته می‌شوند که ظرفیت خازنی مناسبی و رنج وسیع تری داشته باشند که در دیودهای دیگر عکس این است. بطور معمول دیود واراکتور در آمپلی فایرهای پارامتری ، اسیلاتورهای پارامتری و اسیلاتور کنترل شده با ولتاژ ( یکی از اجزا اساسی حلقه قفل شده فاز ) و سینتی سایزرهای فرکانس است . ولی عمده ترین کاربرد آن در خازن کنترل شده با ولتاژ است . در بعضی موارد هم از این دیود می توان به عنوان یکسوسازی استفاده کرد .}

 

سنسور LDR (مقاومت تابع نور)

سنسور LDR (مقاومت تابع نور) چیست؟

        

     سنسور (مقاومت) LDR                                   سنبل و شماتیک سنسور LDR

^{سنسور LDR در واقع مقاومتهایی هستند که در برابر شدت تابش نور حساس بوده و مقدار مقاومتشان تابع نور است به صورتی که با افزایش نور مقدار مقاومتشان کاهش یافته و با کاهش میزان نور تابشی مقدار مقاومتشان افزایش میابد.معمولا مقاومتهایی که در بازار موجود هستند در شدت نور عادی(محیط در روز)مقدار مقاومتشان در حدود 1 کیلو اهم و در تاریکی مطلق مقدار مقاومتشان بین یک تا دو مگا اهم است}_.

منحنی تغییرات مقومت سنسور LDR به میزان شدت نور

^{از جمله کاربردهای این مقاومت میتوان به تشخیص شب و روز جهت قطع و وصل کردن اتوماتیک لامپها،روش و خاموش کردن یک منبع تغذیه و هر جایی که مسئله حس کردن شدت نور در میان باشد اشاره کرد.
به طور نمونه نمونه هایی از کاربرد این المان را در کنترل یک رله بر مبنای روشنایی یا تاریکی محیط مشاهده میکنید.
در شکل اول با روشن شدن محیط رله وصل خواهد شد و در شکل دوم با خاموش شدن محیط رله تحریک خواهد شد.}

 

شماتیک و طرز کار مدار سنسور LDR

آشنایی مختصری دیاک (DIAC)

دیاک

^{دياك عنصري دوپايه است و مشابه ترانزيستوري است كه بيس ندارد. از هر دو طرف (باياس مستقيم و معكوس )  جریان را عبور مي دهد و روشن شدن آن بستگي به ولتاژ آستانه تعريف شده ( يا شكست ) دارد.}

            

 

^{برای اینکه دیاک هدایت کند باید ولتاژ اعمالی به دو سر این قطعه به ولتاژ شکست ان نرسددیاک هدایت نمی کند و مقاومت بی نهایتی را از خود نشان می دهد.}

^{دیاک درتوليد پالس بكار برده مي شود.در واقع دیاک و تریستور و ترایاک هم خانواده اند و همگی در حالت کلی مانند دیود خاصیت هدایت کنندگی دارند اما با این تفاوت که تریستور و ترایاک عناصر سه پایه ای هستند که تکامل یافته اند و علاوه بر اینکه از هر دو طرف جریان را عبور میدهند دارای پایه گیت برای کنترل زمان عبور جریان نیز میباشند.}

^{کارایی دیاک در برق متناوب می باشد زیرا در هر دو جهت نیم سیکل منفی و مثبت را برش داده مانند دو زنر که انها را با هم میاوی کرده باشیم دامنه ولتاژ را برش می دهد.}

^{ولتاژ اتش دیاک از 20 الی 50 ولت بسته به ساخت ان متفاوت است.}

^{یکی از کاربردهای دیاک در مدار های دیمر است که بوسیله آن نور محیط لامپ را کاهش می دهید}

 شمای فنی دیاک در شکل زیر نشان داده شده است

^{دیاک‌ها برخلاف بسیاری از تریستورها مانند ترایاک که برای تریگر کردن از پایه گیت استفاده می‌کنند، فاقد این پایه می‌باشند. بعضی از ترایاک‌ها مانند کوادراک از یک دایاک داخلی سری با پایه گیت خود به این منظور استفاده می‌کنند.}

^{دایاک‌ها همچنین با نام‌های دیگری از جمله دیود تریگر متقارن که برگرفته از منحنی مشخصه آن‌ها است، خوانده می‌شوند. اینکه دایاک یک قطعه دوجهتی یا دو طرفه است باعث شده تا ترمینال یا پایه‌های آن‌ها به صورت آند-کاتد علامت‌گذاری نشده و به صورت A1 (آند ۱) و A2 (آند ۲) و همچنین MT1 و MT2 نام‌گذاری شود.}

در شکل زیر مشخصه ی ولت آمپر دیاک در بایاس موافق و مخالف نشان داده شده است

ادعای چینی ها 64=65

^{حوصله کنید و یک بار تصویر متحرک را کامل ببینید.
شاید باور کردنش سخت باشه ...
ولی طبق استدلالی که در این تصویر متحرک توسط چینی ها بیان شده شصت و چهار مساویست با شصت و پنج!!!}

معرفی رشته ی الکترو تکنیک ـبرق صنعتی

• تعریف برق

  توان الکتریکی که اغلب به عنوان برق یا الکتریسیته شناخته می شود، شامل تولید و ارایه انرژی الکتریکی به میزان کافی برای راه اندازی لوازم خانگی، تجهیزات اداری، دستگاه های صنعتی و فراهم آوردن انرژی کافی برای روشنایی، پخت و پز، گرمای خانگی و صنعتی و فرایندهای صنعتی بکار می رود.

• ^{تاریخچه}
• ^{بازار کار رشته ی برق}
• ^{طریقه ی ورود به رشته ی برق}
• ^توصیه
• ^{دروس کاردانی پیوسته الکتروتکنیک گرایش برق صنعتی زمینه صنعت}

 

ادامه نوشته